Co muszą wiedzieć przedsiębiorcy?
Trwają prace nad zmianami w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, które mogą wejść w życie od 1 stycznia 2026 r. Projekt zakłada istotne rozszerzenie uprawnień inspektorów PIP w zakresie kontroli form zatrudnienia, w tym umów B2B.
🔍 Najważniejsza zmiana
PIP ma otrzymać prawo do administracyjnego przekwalifikowania umów cywilnoprawnych (w tym B2B) na umowę o pracę, jeżeli w praktyce współpraca spełnia cechy stosunku pracy.
Decyzja inspektora miałaby być natychmiast wykonalna, czyli obowiązywać od razu – nawet jeśli firma złoży odwołanie. Trwają prace legislacyjne, ale w obecnej formie przekształcenie dotyczyć może do 3 lat wstecz od daty rozpoczęcia kontroli !!! Inspektorzy mogą teraz wejść do każdej firmy, nawet jeżeli nie zatrudnia nikogo na umowę o pracę. Mogą np. przeprowadzić kontrolę małej JDG czy przedsiębiorca pracuje jako podwykonawca.
⚠️ Kiedy współpraca B2B jest ryzykowna?
Do przekwalifikowania może dojść, gdy w praktyce występują takie elementy jak:
- stałe miejsce i godziny wykonywania pracy,
- podporządkowanie pracodawcy i nadzór,
- praca wykonywana wyłącznie na rzecz jednego podmiotu,
- brak realnego ryzyka gospodarczego po stronie kontraktora,
- pełna integracja z zespołem (harmonogramy, polecenia, zasady jak dla etatowców).
⚠️ Jakie mogą być skutki dla pracodawcy?
Przekwalifikowanie umowy może oznaczać obowiązek zapłaty za okres wsteczny:
- składek ZUS,
- zaliczek PIT,
- korekta deklaracji i wpłat na PFRON
- urlopu, nadgodzin i innych świadczeń pracowniczych,
- ryzyko sporów o roszczenia pracownicze,
- zmiany w deklaracjach VAT (korekty, dopłaty i odsetki),
- zmiany w podatku dochodowym (korekty dopłaty i odsetki),
- wystawienie i uzupełnienie dokumentacji pracowniczej (dodatkowy koszt obsługi),
- jeżeli korzystacie Państwo z dofinansowań możliwe ich cofnięcie lub korekta,
- ryzyko innych zmian, których ustawodawca nie przewidział i nie można ich na tym etapie ocenić,
🧾 Co rekomendujemy już teraz?
Dla firm korzystających z B2B lub zleceniobiorców zalecamy:
- audyt umów pod kątem zgodności z realnymi warunkami współpracy,
- dokumentowanie samodzielności kontraktorów (harmonogram, miejsce pracy, narzędzia),
- aktualizację umów B2B,
- rozważenie, czy część współprac nie powinna przejść na umowę o pracę,
- przygotowanie procedur na wypadek kontroli PIP
- w razie wątpliwości skontaktować się z prawnikiem.
📞 Gdzie szukać pomocy?
Decyzja o formie zatrudnienia (umowa o pracę, zlecenie czy B2B) zawsze należy wyłącznie do Państwa i wiąże się z indywidualnym ryzykiem biznesowym. Jako biuro rachunkowe nie ingerujemy w treść ani konstrukcję zawieranych umów – możemy jedynie informować o potencjalnych konsekwencjach wynikających z przepisów oraz planowanych uprawnień PIP. Dlatego tak ważne jest, aby umowy były prawidłowo przygotowane i zabezpieczały Państwa interesy — najlepiej, aby ich treść została opracowana lub zweryfikowana przez prawnika.
Jeżeli w wyniku kontroli dojdzie do przekwalifikowania umów cywilnoprawnych na umowy o pracę, zapewnimy pełne wsparcie w zakresie porządkowania dokumentacji: rozliczeń ZUS, podatków, naliczeń świadczeń oraz przygotowania akt osobowych.
Nie mamy jednak możliwości zapobiegania decyzjom PIP ani wskazywania klientom, jaką formę zatrudnienia powinni stosować – jest to autonomiczna decyzja przedsiębiorcy i element jego strategii oraz akceptowanego poziomu ryzyka.